Afgelopen januari organiseerde ingenieursbureau BOOT een seminar waarin de inhoud en het belang van eerlijk aanbesteden van sloopprojecten toegelicht en besproken werd. Tijdens het discussiemoment met de seminarbezoekers bleek opnieuw dat wederzijds vertrouwen en transparantie hiervoor onmisbaar zijn. Zonder die elementen werkt ook een getekende Sloopcode niet. Slopen is een vak. Ieder project moet door alle partijen serieus genomen worden. Betrokken partijen bij de sloop hebben hun eigen verantwoordelijkheid in dit proces. Daarop mogen ze aangesproken worden. Vastgelegde en verdeelde risico’s kunnen niet zomaar verlegd worden.
Maximale transparantie blijft moeilijk. De aannemer moet erop kunnen vertrouwen dat de opdrachtgever alle beschikbare documenten heeft gedeeld, maar wanneer ligt echt alle informatie op tafel? Ook een aannemer kan niet alles weten. Om zoveel mogelijk gegevens over de slooplocatie te weten te komen moet er daarom voldoende tijd worden genomen voor vooronderzoek. Zet daarnaast een toezichthouder op grote sloopprojecten, dat bevordert de stroomlijning van de werkzaamheden.
Een grote misvatting bij sloopprojecten is dat het tijd nemen voor het verkrijgen en delen van informatie zorgt voor uitloop en dus alleen maar geld kost. Wanneer betrokken partijen hiervoor ruimte maken in de planning worden tegenvallers als onverwacht asbest voorkomen. Juist zulke onverwachte zaken zorgen voor uitloop en dus extra kosten. Vervolgens start dan de discussie over de verdeling van deze kosten en wordt het wantrouwen weer een beetje groter.
Dat de wil er is, blijkt uit het ontstaan van en het werken met de Sloopcode. Het is van belang dat alle partijen eerlijk en open blijven communiceren. Alleen zo werkt de gedragscode optimaal.Rinie van den Top
BOOT organiserend ingenieursburo
www.buroboot.nl
De Sloopcode staat inmiddels een jaar online. Er is dus voldoende tijd geweest om de code te 'testen' in de praktijk. In het afgelopen jaar mochten wij bij meerdere projecten van verschillende opdrachtgevers de code gebruiken.
In de eerste gesprekken met de opdrachtgevers bleek enige terughoudendheid in het toepassen van een code die alle partijen verplicht stelt om volgens deze ‘gedragsrichtlijn’ aan te besteden en in te schrijven. De ervaring is dat aannemers wel degelijk bereid zijn om risico's van een opdrachtgever over te nemen mits daar een passende vergoeding tegenover staat en er voldoende tijd is om de risico's in beeld te brengen. Daarnaast vraagt dit van ons als adviseur verantwoordelijkheid om bespreekbaar te maken welke risico’s te verleggen zijn en welke risico’s toch bij de opdrachtgever horen te blijven.
Het toepassen van de code vraagt transparantie van alle partijen. Dat is even wennen en vraagt vertrouwen. Het voordeel is dat je met de sloopcode als basis ruimte hebt voor goed overleg. Dit vraagt echter wel goede voorbereiding, de risico's en kansen in een project moeten grondig onderzocht worden. Door een gedegen voorbereiding is er voor de aannemer financiële ruimte om een mooi werk te maken. Hierbij is de kans op uitloop van het project kleiner en zijn er minder lange overlegrondes over meerwerk.
Met het ‘van toepassing verklaren' zie je ook dat er iets
verandert in de houding en het gedrag van partijen; je gaat namelijk nog meer
werken op basis van transparantie en vertrouwen. Ook is het mooi om te zien dat
de code het afgelopen jaar bij deze projecten gedurende de aanbesteding en de
uitvoering nog niet op tafel is geweest. De spelregels zijn helder. Je kunt je
afvragen of we de code dan wel nodig hebben?
Het antwoord is: Ja, die hebben we nodig. De sloopcode is een helder kader voor het aanbesteden en uitvoeren van werken. Je weet beter wat ieders rol en verantwoordelijkheid is en de samenwerking verloopt beter. Dat de code in de kast blijft liggen is dan een compliment!
Rinie van den Top
BOOT organiserend ingenieursburo
www.buroboot.nl
Menigeen zal de wenkbrauwen fronsen en het enthousiasme zal wellicht niet gelijk opkomen. We zitten al vol met allerlei regels en certificaten is de gedachte, maar deze is net even anders.
Deze is niet ingewikkeld sterker nog wij als sloopaannemers werken allemaal al lang zo. Tenminste we hebben allemaal dezelfde klachten over de opdrachtgever hij geeft geen informatie, geen redelijke bestekseisen etc. Het is dan wel vreemd dat ik 30 vragen heb en de concurrentie niet verder komt dan bijvoorbeeld de vraag of men mag breken terwijl dat dan wel duidelijk in het bestek staat. Sterker nog, tijdens een bezichtiging komen verschillende sloopaannemers niet opdraven. In zo’n geval kan ik mij voorstellen dat de opdrachtgever het ook niet serieus neemt. Dat is de kant die de opdrachtgever waarneemt, sterker nog na gunning blijken er net na de gunning toch een hoop hiaten te zijn. Kortom, de gemiddelde opdrachtgever vertrouwt de opdrachtnemer niet en vice versa.
Laten wij als sloopaannemers het lef hebben om ons kwetsbaar op te stellen en ons eenzijdig te conformeren aan de sloopcode. Kwetsbaar inderdaad maar van de andere kant geef je een signaal af dat je sterk bent.
Durf te zeggen dat je meer informatie, tijd, etc. nodig hebt. Durf een bestek terug te sturen als de informatie niet komt. Als we dat gezamenlijk doen moet dat wel binnenkomen. Na verloop van tijd zal de opdrachtgever ontdekken dat de informatie cruciaal is voor een goede aanbesteding. Hij wordt na de aanbesteding niet geconfronteerd met allerlei “slimmigheden” die de zaak moeten rechttrekken.
DE SLOOPCODE is vanaf augustus jl. online en er hebben “slechts” 37 partijen de code ondertekend. Op zich valt het mij niet eens tegen maar het moeten er meer worden.
Sloopaannemers onderteken de code en stel je kwetsbaar op laat zien dat je sterk bent. Maar het belangrijkste is wel: gedraag je ernaar.
Arno Snellen
Directeur Gebr. Snellen BV
De ene code is de andere niet. Er zijn talloze codes in de wereld. In het ene geval leidt het tot de oplossing van een onoplosbaar mysterie; dan gaat het over één van de beroemdste boeken dat geschreven is door Dan Brown, de Da Vinci Code. In een ander geval tot een weeralarm, ik hoef maar Code Geel en Code Rood te noemen en u weet allen dat u dan ramen en deuren moet sluiten. Om dan ook nog maar een derde voorbeeld aan te halen: in de wereld die slopen heet gaat het om een gedragscode in de sloopaannemerij, de Sloopcode. Over de eerste twee voorbeelden van codes kan ik vele blogs schrijven – dat begrijpt u wel, maar daar ga ik u nu niet mee vermoeien. Des te meer wil ik het hebben over de laatste code, de Sloopcode.